Veel liefhebbers willen te veel vissen in de vijver, en dan gebeurt het nogal eens dat het water dusdanig vervuilt dat de aanwezige planten het water niet in balans kunnen houden .Nu zijn er de laatste jaren nogal wat filters en filtersystemen op de markt gekomen die wij prachtig als hulpmiddel kunnen toepassen en mits van voldoende capaciteit voor prima resultaten zorgen. Je hoort steeds vaker de wens, dat men naar mogelijkheden zoekt om het water op een zo natuurlijk mogelijke manier helder en rein te houden. Het gebruik van een moeras/plantenfilter kan zeer goede resultaten opleveren, een nadeel kan zijn dat hiervoor wel extra ruimte beschikbaar moet zijn. Eigenlijks komt deze methode op het volgende neer, het water uit de vijver wordt met behulp van een (vuilwater)pomp in een moeras/plantenfilter gepompt, waar het door een filtersubstraat beplant met moeras- en oeverplanten loopt. Met name de hierin groeiende planten zullen door het opnemen van het benodigde voedsel de verontreinigingen uit het water halen. De volgende vraag is , hoe leg je nu zo'n moeras/plantenfilter aan en hoe groot moet hij zijn. Welnu, zoals dat meestal gaat, is ook hier het stellen van een vraag eenvoudiger dan het geven van een duidelijk een sluitend antwoord. Ik zal proberen of we daar door het geven van wat algemene tips en voorbeelden uit kunnen komen. In de eerste plaats de technische realisatie; een methode die wij meerdere keren hebben toegepast en geadviseerd wordt hieronder kort omschreven. In de buurt van de vijver wordt een nieuwe vijver gegraven met een diepte van ± 40 a 50 cm. De vorm van deze moerasvijver doet er niet zoveel toe, het mag zelfs smal en/of lang zijn, als het ware in de vorm van een boerensloot. Belangrijk is wel de oppervlakte van deze moerasvijver, hier geldt simpelweg: hoe groter, hoe beter. De minimumeisen hieraan, worden in direct verband gesteld met de hoeveelheid en soorten vis in de vijver, en uiteraard of er sprake is van een ondersteunend filter of dat dit filter het geheel moet klaren.
Bij de aansluiting met de vijver legt men de folie gewoon over de rand van de vijver zodat het water kan overlopen. De oevers van de moerasfilter moeten wel enkele cm boven de vijverrand uitsteken. Ongeveer 2/3 wordt terug gevuld met grind en/of zeer grof zand, hydro korrels zijn ook goed maar in geen geval tuinaarde want die is te rijk van samenstelling. In diepere gedeelten, bijvoorbeeld een kronkelende bedding van 50 cm diep kunnen ook grotere keien gebruikt worden. De aanzuigslang kan ook onder het zand ingegraven worden. De capaciteit van de opvoerpomp moet in de buurt liggen van 1200 liter per uur (Eheim vijverpomp 3250 of Eheim dompelpomp 1250 21) Als minimum stel ik 10 % van de oppervlakte van de vijver voor, en zoals gezegd een maximum is er niet. Een absolute vereiste is wel dat het niveau bovenkant moerasvijver minimaal 15 cm hoger ligt, dan de vijver. Nadat de filtervijver gegraven is, brengen we eerst een stevige beschoeiing aan, dit kan in de vorm van (hard)hout, steen enz. Voor de verdichting gebruiken we minimaal EPDM rubberfolie van 1 mm dik. Er kan ook gebruik gemaakt worden van vijverfolie maar dan plant men later best geen riet of lisdodden omdat deze door de folie kunnen groeien. Reken op 4 a 6 planten per m² en beperkt u in de soorten. Het is effectiever om 1 of 2 hooguit 3 soorten te planten dan een bonte mengeling van meerdere soorten.
De best voorkomende soorten voor gebruik in een moeras/plantenfilter zijn:
Gewoon riet (Phragmites australis)
Waterweegbree (Alisma plantago aquatica)
Gele lis (Iris pseudacorus)
Mattenbies (Scirpus lacustris)
Grote boterbloem (Ranunculus lingua GrandiFlora
Zegge(Carex pseudocyperus)
Japanse holpijp (Equisetum hyemale)
Waterdrieblad (Menyanthus trifoliata)
Waternavel (Hydrocotyle ranunculoides - Grote waternavel)
Waternavel staat erom bekend zeer sterk te zuiveren door zijn groeikracht. Bovendien verwijdert waternavel zware metalen en slaat deze op in zijn weefsel. De kleine schildjes worden meestal een tiental centimeter boven het water geheven, wat een mooi zicht geeft als onderbegroeiing tussen hogere verticale planten. Van waternavel gebruikt men de inheemse vorm (Hydrocotyle vulgaris) of de Amerikaanse (Hydrocotyle ranunculoides). Deze laatste groeit uitzonderlijk snel en kan woekeren (voor moeras bedfilters is dit eerder een pluspunt).
Het moerasfilter kan beplant worden met allerlei moerasplanten die een zacht wortelgestel hebben (tenzij je een polyesterbak gemaakt hebt. Gele lis, zwanebloem, pitrus, zwarte zegge, dotterbloem, egelboterbloem, liefst soorten die forse bladeren hebben en duiden op een grote voedselbehoefte. Zij zullen na een ingroei periode helpen om uw vijver te filteren. Je kan ze in het begin helpen door hier en daar wat bacterial te strooien. Nadat het bacteriebestand voldoende uitgegroeid is krijg je helder, zuurstofrijk water dat naar een frisse beek ruikt. De planten die zich in de vijver bevinden zullen ook beter gaan groeien en rijkelijker gaan bloeien.
Tip:
Zolang er open water in het moerasfilter aanwezig is, is het raadzaam in de zomer (rond half mei) waterhyacint op het water te leggen. Deze planten zullen een grote hoeveelheid voedingsstoffen uit het water halen. Houd er rekening mee dat de planten niet op de plaats blijven staan waar u ze heeft gepland, maar dat ze het hele moerasfilter zullen doorgroeien. In het moerasgedeelte kunnen de larven van libellen en andere insecten zich vermenigvuldigen zonder schrik om door vissen opgegeten te worden. Het is ook een perfecte plaats voor kikkers en salamanders.
Waterhyacint